Actueel

  • 2 juli 2025

    Vereniging BPS en POINT organiseren samen werkplaats ‘Onderpresteren’

    Lees meer…

  • 2 juli 2025

    Column #17 Marko Otten: Veel kennen en kunnen, en keihard werken

    Lees meer…

  • 30 juni 2025

    “Je moet deze leerlingen leren te vertrouwen op hun eigen kunnen”. HB-beleid op Het College Weert

    Lees meer…

  • 27 juni 2025

    Omgaan met aandacht in de klas. Tips van hoogleraar Stefan van der Stigchel

    Lees meer…

  • 24 juni 2025

    Vereniging verwelkomt nieuwe aspirant-leden

    Lees meer…


  • Alle nieuwsberichten

Column Marko Otten #2: De oproep

Als de voortekenen niet bedriegen zal Clio, die mooie muze van de historici, onze vroege XXIe eeuw verdelen in een pre- en postcoronatijdperk. Het betreft veranderingen in de wijze van samenleven, bewustwording van onze kwetsbaarheid en reorganisatie van ons werken, leren en recreëren.

Vlak voor een welverdiende zomervakantie die volgt op een hard voortjagend coronajaar, mag ik me vast wel even een optimistische blik veroorloven. En dan zien we dat een aantal praktijken uit de coronatijd zullen beklijven. Veel kinderen ervaarden in de combinatie van thuis werken, online-lessen, fysieke samenkomsten en YouTube-instructies veel meer maatwerk dan normaal. Leraren raakten beter dan voorheen doordrongen van het belang van differentiëren en kregen dit beter in de vingers. Zo hebben deze leerlingen en leraren een brokkelig schooljaar succesvol kunnen afronden.

En waar het tegenovergestelde is gebeurd, waar achterstanden zijn opgelopen door taal- en thuissituaties, handicaps of verminderd uitgedaagde hoogbegaafdheid, heeft de minister een riant ogend noodverband aangereikt, de NPO-middelen. Of we het nu met een roze of een donkere bril aanschouwen: na de corona-storm openbaart zich een landschap met nieuwe beddingen en een ander reliëf. We moeten onze route erdoorheen opnieuw plannen.

Schoolleiders vragen zich af: wat zal ik na corona vasthouden op mijn school en hoe doe ik dat dan? Wat kan weg, komt erbij of moet omgevormd?

Voor het bestuur van de Vereniging Begaafdheidsprofielscholen geldt dit ook. Sowieso is het nuttig om periodiek herbezinning te organiseren op de uitgangspunten en doelstellingen van de vereniging. Dat mogen leden van hun bestuur verwachten. Alleen post-corona dringt zich dit misschien met meer urgentie op. Gegroeide praktijk en oude beleidsdocumenten zullen we moeten afzetten tegen het (nabije) toekomstperspectief. Als iets vergelijkbaars gevoeld wordt op school, grijpt men naar een beproefd middel: de directie eclipseert naar de heidevelden voor een sessie van één of meer dagen met een blokkendoos vol piketpalen en stickers voor de stippen op de horizon. De bestuurders van onze vereniging deden het nooit eerder, maar dit najaar komt het er toch van: een dagje de hei op voor een bezinning op onze strategie. De contouren ervan geschetst in houtskool presenteren wij uiteraard aan onze leden. Pas dan kan de uitwerking volgen.

OPROEP
Voorbereiding is alles en hier kunt u veel voor ons betekenen. Ik doe hier dan ook een oproep aan al onze leden: reik ons casussen en vraagstukken aan. Geef ons uw discussiepunten mee. Neem er aub even de tijd voor voordat het nieuwe schooljaar onze aandacht weer opeist. Met uw ideeën en vragen gaan wij graag aan de slag. Misschien kunnen onderstaande hulpvragen en denkrichtingen u daarbij van dienst zijn.
– Hoe versterken we de kwaliteitsborging van onze visitatie-praktijk?
– Hoe kunnen wij de belangenbehartiging van onze leden verbeteren?
– Dient de vereniging het belang van hoogbegaafde kinderen op onze scholen optimaal?
– Hoe richten wij talentnetwerken in?
– Op welke wijze vinden wij aansluiting met ministerie en politici; met welke vragen bestoken wij hen?
– Hoe verhouden wij ons tot de (social) media?
– Willen wij onze invloed doen gelden in het vervolgonderwijs van onze HB-leerlingen?
– Is contact met lerarenopleidingen nuttig?
– En – een cliché maar toch – waar staan we over vijf jaar?

U kunt uw ideeën en antwoorden sturen naar info@begaafdheidsprofielscholen.nl.

Interessante artikelen, publicaties en onderzoeken juli 2021

Internationaal onderzoek naar motivatie en inspiratie bij docenten in hb-onderwijs. Zijn er hierbij overeenkomsten en verschillen tussen leraren die betrokken zijn bij hoogbegaafde leerlingen en leraren die niet werken met hoogbegaafde leerlingen?

Marc Dullaert, voormalig Kinderombudsman, heeft aan minister Slob en staatssecretaris Blokhuis het vervolgadvies op ‘De kracht om door te zetten’ over jongeren en thuiszitten overhandigd.

#Point: artikel in Gifted@248 over hoe hoogbegaafde leerlingen zichzelf zien.

The Conversation: IQ tests can’t measure it, but ‘cognitive flexibility’ is key to learning and creativity.

Tijdschrift voor Remedial Teaching: artikel over identiteitsontwikkeling bij hoogbegaafde adolescenten.

Het bestuur #7: Bert Mulder

Wie zitten er in het bestuur van de Vereniging BPS? Wat is hun motivatie? Deze keer stelt Bert Mulder zich voor. Hij heeft een lange staat van dienst als leidinggevende in het basisonderwijs, op dit moment is hij met pensioen.

Achtergrond
“Van de 42 jaar dat ik in het onderwijs werkte, heb ik 40 jaar in het basisonderwijs gewerkt. De eerste vier jaar van mijn loopbaan was ik leraar op een lagere school. In die periode ben ik ook gestart met een MO-opleiding aardrijkskunde, vergelijkbaar met wat we tegenwoordig eerstegraads noemen. Dat leidde tot een verzoek van de Pedagogische Academie om daar leraar aardrijkskunde te worden voor havo 5 en de beroepsopleiding. Na twee jaar moest ik helaas plaats maken voor een bevoegde leerkracht, omdat ik mijn studie nog niet had afgerond.

Voor mij betekende dat terug naar de lagere school. Ik wilde les geven in de hoogste klassen. Oudere kinderen vind ik leuker, interessanter. Ik kan met die groep beter uit de voeten. In die tijd was je als leerkracht klas 6 ook meteen het hoofd der school. Zo ben ik in het directeurschap gerold. Volgens mij heeft die rol mij altijd goed gelegen, ik vind het mooi om andere in hun kracht te zetten, om te zorgen dat iedereen zich kan ontwikkelen, dat ze steeds op een iets hoger niveau gaan lesgeven. Dat heb ik nog steeds. Ik wil zorgen dat zaken zijn georganiseerd zodat anderen goed kunnen functioneren.

In mijn werk heb ik me heel veel bezig gehouden met kinderen aan de onderkant, die moeite hadden om te leren, om wat voor reden dan ook. Niet alleen op de scholen waar ik werkte maar ook binnen het samenwerkingsverband en als lid van toelatingscommissies voor speciaal onderwijs. Aan die kinderen werd de meeste aandacht besteed, aan hoogbegaafde leerlingen niet. Die komen er wel, dat was toen de opvatting.”

De Vereniging
“In 2010 ben ik met pensioen gegaan, in 2016 kwam het onderwerp hoogbegaafdheid op twee manieren op mijn pad. Een van mijn kleinkinderen is hoogbegaafd, hij liep daardoor vast op school. Daardoor ben ik me in het onderwerp gaan verdiepen. En mijn vrouw werkt op een BPschool, in de nieuwsbrief werd gevraagd om bestuursleden uit het primair onderwijs. Ik heb toen met Dick van Hennik gesproken, de toenmalig voorzitter. Hij vroeg me een bestuursvergadering bij te wonen en gaf me ook tips voor boeken en rapporten om me in te lezen. Ik ben bij scholen op bezoek geweest en heb bijscholing bij Novilo gedaan.

Ik denk dat het vermogen van leerkrachten om te differentiëren zowel naar boven als naar onder hetzelfde werkt. Natuurlijk is wat je vervolgens aanbiedt anders, maar het gaat erom dat je de vaardigheden en de kennis hebt om een kind te zien, zijn talenten en zijn uitdagingen. En dat je weet hoe je moet acteren. Dat zijn ook zaken die ik bij visitaties belangrijk vind. Hoe werkt herkennen en differentiëren op de school? Niet alleen bij de hb-docenten, maar ook de reguliere.

Wat ik een sterk punt van de Vereniging is dat scholen niet volgens een vast stramien hun onderwijs ‘moeten’ invullen. Iedere school heeft een eigen aanpak die bij de visie en cultuur van de school past.”

Bestuur
“Ik hoop dat we als vereniging meer naar buiten treden, zodat er meer basisscholen lid worden. Maar ook dat andere scholen kunnen profiteren van wat we als vereniging hebben geleerd over hb-onderwijs. En we kunnen een rol spelen in de overgang tussen primair en voortgezet onderwijs, zeker nu de regeling van OCW er is. Daarnaast hoop ik dat we in staat zijn om mindere ideeën te weerleggen, zoals de verlengde brugklas. Dat soort concepten hebben we al eerder gehad in Nederland, ik ben er geen voorstander van.”

Ideaal
“Een doorgaande lijn voor hb-leerlingen, op allerlei vlakken. En niet alleen primair – voortgezet onderwijs, maar ook naar en op het hoger onderwijs. Je ziet dat daar mensen op een gegeven moment de weg kwijt raken. Aan de andere kant zou het mooi zijn als we ook de voorschoolse opvang kunnen meenemen. Het gaat er uiteindelijk om dat we de drempels wegnemen en dat leerlingen zich ongestoord kunnen ontwikkelen.”

Onderzoek naar motivatie bij leraren hb-onderwijs

Wat motiveert jou in je werk, inspireert je en laat als leraar je ogen sprankelen? Zijn er hierbij overeenkomsten en verschillen tussen leraren die betrokken zijn bij hoogbegaafde leerlingen en leraren die niet werken met hoogbegaafde leerlingen?

Een internationaal team van onderzoekers willen antwoord krijgen op deze vragen. De opbrengsten van het onderzoek moeten leiden tot een beter inzicht in wat leraren motiveert en hoe ze zichzelf gemotiveerd houden. Dat inzicht is nodig om beter af te kunnen stemmen op de onderwijsbehoeften van leraren in de initiële en post-HBO lerarenopleidingen.

Leraren worden uitgenodigd om een vragenlijst met 21 vragen in te vullen. Dat kost ongeveer een kwartier. Meedoen kan tot 15 oktober 2021. Jouw bijdrage wordt gewaardeerd! De vragenlijst en meer informatie over het Sprankelproject vind je hier.

College Rechten van de mens: Hoogbegaafdheid geen handicap

Op 2 juli 2021 oordeelde het College voor Rechten van de mens: Hoogbegaafdheid is geen handicap in de zin van de WGGH/CZ, maar tref wel de nodige maatregelen om het recht op passend onderwijs voor hoogbegaafde kinderen te borgen.

Het College doet een aanbeveling aan demissionair minister Slob van Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media om hiervoor maatregelen te treffen. Het gaat hierbij om maatregelen die ervoor zorgen dat leraren meer tijd hebben voor ondersteuning en meer specifieke expertise kunnen vergaren over de leerbehoeftes van deze leerlingengroep. In dat verband vindt het College het ook belangrijk dat er geen extra kosten of andere (financiële) drempels worden opgeworpen voor de ondersteuning van deze kinderen. Voor meer informatie klik hier.

Vervolgadvies ‘De kracht om door te zetten’ over thuiszitters

Marc Dullaert, voormalig Kinderombudsman, heeft aan Minister Slob van Onderwijs en Staatssecretaris Blokhuis van Volksgezondheid het vervolgadvies op ‘De kracht om door te zetten’ over jongeren en thuiszitten overhandigd. Dit is een aanvullend advies op het thuiszit-onderzoek van twee jaar geleden. De eerder geformuleerde tien adviezen blijven gelden maar het nieuwe veldonderzoek levert nog een aantal aanvullende punten op.

Ook wordt er in het rapport aandacht besteed aan hoogbegaafde thuiszitters.

Download het rapport…

Op de agenda

Visitatiestudiedag, 28 september 2021
Op 28 september a.s. organiseert de Vereniging BPS de jaarlijkse visitatiestudiedag. De scholen die in 2022 worden gevisiteerd zijn hiervoor uitgenodigd.
Locatie: Domstad, Koningsbergerstraat 9, 3531 AJ te Utrecht.
Routebeschrijving: http://www.accommodatiedomstad.nl/routebeschrijving/

De leden krijgen een goed beeld wat een visitatie inhoudt, ons nieuwe zelfbeoordelingsinstrument ScanHB wordt toegelicht, visiteurs schrijven zich in en er wordt geoefend in waarderend auditen.
Het programma duurt van 10.30 – 16.00 uur, inloop vanaf 10.00 uur.

Verenigingsdag, 6 oktober 2021
Op 6 oktober 2021 vindt de halfjaarlijkse Verenigingsdag van de Vereniging Begaafdheidsprofielscholen plaats. De uitnodiging is hiervoor verstuurd en inmiddels hebben zich al 25 leden aangemeld en aanmelden kan nog steeds.
Locatie: Domstad, Koningsbergerstraat 9, 3531 AJ te Utrecht.
Routebeschrijving: http://www.accommodatiedomstad.nl/routebeschrijving/

Programma
09.30 – 10.00 uur: Inloop, gelegenheid tot informele uitwisseling
10.00 – 10.45 uur: ALV, formeel gedeelte
10.45 – 11.40 uur: Certificering + pitches
11.40 – 12.00 uur: Toelichting middagprogramma door BPS-Academie
12.00 – 13.00 uur: Lunchpauze
13.00 – 14.00 uur: Prof. Dr. Anouke Bakx, Hoogleraar Orthopedagogiek: Leren en Ontwikkeling
14.00 – 15.00 uur: Kennisoverdracht en uitwisseling, gecertificeerde scholen + regiogroepen
15.00 – 15.15 uur: Afronding

Leerlingenconferentie, november 2021
Een kleine enquête heeft uitgewezen dat er veel animo is voor de leerlingenconferentie die de Vereniging organiseert voor de vo leerlingen in november. Ook de mogelijke sprekers zijn enthousiast. We maken zo snel mogelijk locatie en datum bekend.

Strategiedag
Op 11 november a.s. trekt het bestuur zich terug ergens op de hei om eens rustig te kijken en te reflecteren op ons beleid. Er staan al veel punten op de agenda, maar mocht iemand goede suggesties hebben, dan nemen we dat mee.
Lees ook de column van Marko Otten….

Corona
We verheugen ons erop iedereen weer in levende lijve te ontmoeten. Maar natuurlijk houden we ons aan de landelijke maatregelen en zo nodig maken we aanpassingen vergelijkbaar als afgelopen periode. Laten we hopen dat dat niet nodig is.

Artikel: De meerwaarde van de regionale BPS-netwerken

Het delen van kennis tussen scholen is een belangrijke pijler van de Vereniging Begaafdheidsprofielscholen. Sinds een aantal jaar gebeurt dat ook in regionale netwerken: basisscholen en middelbare scholen uit een regio komen bij elkaar, bespreken casussen en geven elkaar nieuwe inzichten. Eveline Bindels (KBS De Hofstee in Etten-Leur) en Jacintha Smulders (Sint-Oelbert Gymnasium in Oosterhout) nemen regelmatig deel aan de bijeenkomsten van BPS-regio Zuid. Wat is voor hen de meerwaarde?

Eveline Bindels: “We zijn nu twee jaar volledig BPS-lid, we werken al jaren met een programma voor meer- en hoogbegaafden. Voor ons is dat een belangrijk thema. Ik werk nu zelf zes jaar op de Hofsteen, als leerkracht en als talentbegeleider. Daarvoor heb ik samen met een collega de opleiding bij Novilo gedaan. Door lid te worden willen we ons netwerk uitbreiden, we willen leren van andere scholen. De visitatie was bijvoorbeeld erg waardevol. En het is ook een erkenning van onszelf, dat we op de goede weg zijn.”

Jacintha Smulders: “Dat is ook een van de redenen dat wij lid zijn, om te leren. De visitatie en de Verenigingsdag zijn belangrijk. Vooral de regio-bijeenkomsten zijn voor mij rijk aan kennis. We willen allemaal hetzelfde: hoe kunnen we de hb-leerling helpen zich te ontwikkelen? Elke school heeft weer andere invalshoeken, andere inzichten, andere manieren om de leerlingen te begeleiden. Op het Sint-Oelbert hebben we een honours programma voor alle leerlingen, de ervaring is dat vooral hb-leerlingen daarvan opbloeien. Al die perspectieven tijdens de intervisie zijn een sprongetje naar een andere manier van kijken. Elke andere oplossing, elk nieuw inzicht, is winst.”

Bindels: “De opzet van de bijeenkomsten is informeel, er is een voorzitter die vooral als procesbegeleider dient. Met onze regio zijn we nu vijf keer bij elkaar gekomen, online vanwege de Corona-maatregelen. De eerste keer hebben we geïnventariseerd waar behoefte aan was. Vervolgens hebben we steeds een thema besproken of een school bracht een casus in. We hebben bijvoorbeeld gesproken over het verschil tussen primair en voortgezet onderwijs. Waar lopen wij tegenaan, wat speelt er op de middelbare scholen? Alleen het horen van die verhalen is mooi, het laat zien welke kloof er is voor hb’ers. Sommige vallen uit of gaan onderpresteren in het vo omdat het hen ontbreekt aan bepaalde vaardigheden, zoals doorzettingsvermogen, plannen en samenwerken. Dan ga je wel denken: wat kunnen wij in de bovenbouw al doen om dat voor te zijn? Aan de andere kant merk ik dat basisscholen veel vanzelfsprekender differentiëren in de klas dan middelbare scholen.

Smulders: “Dat we met primair en voortgezet onderwijs samen zitten is krachtig. Het is mooi om te leren van andere middelbare scholen, maar juist om te kunnen praten over de grenzen heen maakt het nog leerzamer. Basisscholen gebruiken andere bronnen en methodes, andere woorden. En zijn op sommige punten verder dan wij, Eveline noemde al het differentiëren. Of het stimuleren van executieve functies en het betrekken van ouders. Ze hebben ook veel instrumenten, zoals kaartensets en systemen, die ze daarvoor gebruiken. Die zijn ook bruikbaar voor ons, alleen moet je die wel naar je eigen hand zetten. Dat vind ik erg leuk. Belangrijk is om van de basisscholen te horen hoe ze deze instrumenten gebruiken en waarom. Daardoor word je geïnspireerd om nieuwe stappen te zetten. Ik krijg er energie van.”

Bindels: “Dat geldt ook voor mij. We zijn allemaal over dezelfde zaken aan het nadenken, soms op een andere manier, maar wel met dezelfde kern. In zo’n bijeenkomst kun je je dilemma’s en casussen presenteren. Door de vragen die de anderen stellen, en de input die je krijgt, kun je weer verder. Niet meteen, maar bijvoorbeeld het ontbreken van bepaalde vaardigheden bij hb’ers is zeker iets wat we op school gaan bespreken. Het lijkt me mooi om ook in onze omgeving zo’n netwerk te hebben. Etten-Leur heeft twee middelbare scholen, een daarvan een school met mavo, havo en vwo. Deze school ontwikkelt zich steeds verder in talentontwikkeling. Daar is zeker winst te behalen in de samenwerking.”

Smulders: “Soms is de input die je krijgt praktisch. Lees dat boek, kijk eens op die site, misschien kun je met dat bureau gaan praten. Er is zoveel informatie, ook slechtere. Dan is het prettig dat iemand jou op de parels kan wijzen. Het belangrijkste is dat je elkaar steunt in je eigen proces. In ieder geval sterkt het mij door met deze groep scholen over hoogbegaafdheid te praten.”

Het bestuur #6: Marko Otten

Wie zitten er in het bestuur van de Vereniging BPS? Wat is hun motivatie? Deze keer stelt Marko Otten zich voor, de nieuwe voorzitter van de Vereniging BPS. Hij was op verschillende scholen conrector en rector. Ook was hij directeur van Archimedes, de lerarenopleiding van de Hogeschool Utrecht. Op dit moment is hij voorzitter van de raad van toezicht bij stichting JADOS en vice-voorzitter van de raad van toezicht bij de Christelijke Onderwijs Groep. Verder is hij bestuurscoach en consultant.

Achtergrond
“Ik had een trage start in het onderwijs. Omdat ik astma had, zat ik op de Buitenschool Arnhem waar alles in het teken stond van de medische zorg. Ik leerde daar niet veel. Dat merkte ik toen ik rond mijn tiende op een gewone lagere school kwam, in klas 4. Mijn leerachterstand was enorm. Gelukkig had ik een leraar die mij bij de hand nam, veel bijles gaf na schooltijd, met mij de stof oefende die ik moest inhalen. Door hem heb ik uiteindelijk zelfs het toelatingsexamen gymnasium gehaald. En door hem raakte ik gemotiveerd voor een baan in het onderwijs.

Na mijn middelbare school heb ik op kantoor en in de metaal gewerkt. Pas op mijn 27e kon ik een keuze maken en ben ik geschiedenis gaan studeren in Groningen. De universiteit was voor mij een snoeptuin, ik deed veel bijvakken. Mijn hoofdvak was contemporaine geschiedenis, vooral de jaren 60 hadden mijn aandacht. Ik vond het mooi om de periode waarin ik was opgegroeid te bekijken en te begrijpen. Ik ben afgestudeerd op de pacifistische acties van de provobeweging. In 2017 heb ik een boek over de provobeweging uitgebracht. Ik geef ook lezingen over dat onderwerp.

Na mijn studie heb ik vijftien jaar geschiedenisles gegeven. Omdat ik steeds meer organisatiewerk en nevenactiviteiten ging doen, ben ik eerst conrector en vervolgens rector geworden. Na 11 jaar leidinggevende functies in het voortgezet onderwijs, werd ik directeur van Archimedes, de lerarenopleiding in Utrecht. Ook dat was een bewuste keuze. Ik zag dat docenten meestal wel goed opgeleid waren voor hun vak, maar vaak minder presteerden op pedagogisch-didactisch gebied. In de jaren 90 veranderde er nogal wat in het onderwijs: tweede fase, vmbo, studiehuis, nieuwe ordening van vakkenpakketten. Voor een school waren die uitwaaierende ambities lastig, omdat de meeste leraren vooral verbonden waren met hun vak. Mijn gevoel zei dat lerarenopleidingen meer naar de scholen moesten kijken: dat noem je nu vraaggestuurd en evidence based-opleiden. Een van de dingen die tijdens mijn directeurschap zijn veranderd, is dat de studenten veel meer op de scholen kwamen, ook in hun eerste jaar.

In 2006 ben ik voor mezelf begonnen. Ik doe onder andere bestuurs- en toezichtswerk, bijvoorbeeld bij Jados, een organisatie die studenten met verschijnselen die verbonden zijn met het autisme spectrum begeleidt in het mbo en hoger onderwijs. We geloven daar in ontwikkeling, niet in handicaps. Het is een combinatie van eigenschappen die het leven voor die mensen lastiger maakt dan voor de doorsnee persoon. We ondersteunen hun ontwikkeling door begeleid wonen of ambulante begeleiding.”

De Vereniging
“Sinds kort ben ik voorzitter BPS, officieel sinds de Verenigingsdag van 17 maart. Het is mooi werk. Ik heb al een paar visitaties gedaan, de eerste als secretaris, de tweede als voorzitter. Het bood me de gelegenheid om kennis te maken met de kernaspecten van de vereniging: op professionele wijze elkaar de maat nemen en van elkaar leren.

In mijn loopbaan heb ik veel te maken gehad met hb-leerlingen, vooral in mijn tijd op het Stedelijk Lyceum Zutphen. Daar zaten hb-leerlingen en ook dubbelbijzondere leerlingen (bijvoorbeeld hoogbegaafdheid en autisme). Ze werden daar goed begeleid. Dat was ook een motivatie voor mij om te solliciteren voor de functie van voorzitter van de BPS. Ik ben blij dat ik rond mijn 70e zo’n prachtige baan mag vervullen. Ik zie heel veel enthousiaste mensen in de vereniging. Het gaat niet om een modieus schijnprobleem. De BPS is in een gat gesprongen dat er zeker is. Het is niet gemakkelijk om onderwijskundig met hoogbegaafdheid om te gaan.

Onlangs nam ik deel aan een online sessie van Stichting Hoogbegaafdheid, waar ook Tweede Kamerleden bij aanwezig waren. De leerlingen, vooral thuiszitters, konden hun situatie goed verwoorden. Ze waren vaak – terecht – ontevreden en negatief over de hen omringende scholen. De conclusies versmolten tot vertrouwde vooroordelen: de leraren zijn onkundig, de scholen zijn onmachtig en het systeem faalt. Daarom moeten wij van de Vereniging Begaafdheidsprofielscholen laten zien dat er veel scholen zijn die er wel werk van maken. En hoe! We zijn met bijna 80 scholen die buitengewoon goed omgaan met hoogbegaafdheid en die hun kennis en ervaring met elkaar delen. Kennelijk moeten we dat in de buitenwereld veel meer laten zien.”

Ideaal
“Als ik kijk naar de hele verre toekomst dan zou ik willen dat álle scholen hun hb-leerlingen op een goede manier kunnen bedienen. Dat het niet meer iets is van een selecte groep scholen maar van het hele onderwijs.

Voor nu willen we als bestuur kijken hoe we meer leden kunnen werven zonder dat de cohesie van de vereniging verwatert. Het zou mooi zijn als we echt een landelijk dekkende vereniging kunnen zijn, want sommige delen van de landkaart zijn nu nog akelig leeg. In mijn optiek zou bij elk samenwerkingsverband een BPschool moeten zitten. Ook zou ik met de lerarenopleidingen willen praten om daar hoogbegaafdheid een vaste plek te geven.

In het najaar hebben we met het bestuur een strategiedag om dit soort zaken te bespreken. Uiteraard zullen we bij de leden kennis en inzichten ophalen om de toekomst van de vereniging zo goed mogelijk vorm te geven. Daarom ga ik heel graag met iedereen in gesprek.”

Het bestuur #5: Marlies Barthel

Wie zitten er in het bestuur van de Vereniging BPS? Wat is hun motivatie? Deze keer stelt Marlies Barthel zich voor, conrector onderwijs op het Theresialyceum. Sinds maart 2021 is zij de nieuwe penningmeester van de vereniging. Volgend schooljaar gaat ze werken op het Stedelijk Gymnasium Breda.

Motivatie
“Een van de redenen waarom ik het onderwijs ben ingegaan is omdat ik zelf op de middelbare school merkte dat het onderwijs niet aansloot bij mij. Ik zag dat tijdens mijn loopbaan ook te vaak bij leerlingen. Je schooltijd moet een leuke tijd zijn, het is dan jammer als je dat niet zo ervaart, terwijl je met zoveel nieuwsgierigheid en talent begint op je nieuwe school. Ik wil dat onderwijs zoveel mogelijk aansluit op elke leerling. Dat is mijn hogere doel.

Ik ben begonnen als leraar wiskunde, zo’n dertig jaar geleden. Toen ik de tweedegraads en vervolgens de eerstegraads lerarenopleiding deed was er nog geen aandacht voor hoogbegaafdheid. Mijn eerste echte ervaring daarmee was toen ik als afdelingsleider bovenbouw begon op het Theresialyceum. Ik kreeg de portefeuille Traject Op Maat (TOM), een programma dat wordt aangeboden aan onze (hoog)begaafde leerlingen. Het biedt hen een extra, stimulerend aanbod, buiten de reguliere vakken om. Mijn achtergrond als coach kwam goed van pas in de gesprekken met hb-leerlingen en hun ouders.

Vanaf dat moment ben ik me gaan verdiepen in hoogbegaafdheid. Eerst ingelezen, vervolgens ben ik actief geworden in de Vereniging BPS. Inmiddels hadden we als TOM-commissie ook de Novilo-opleiding ‘gevorderde talenbegeleider’ gevolgd. Op dit moment ben ik – naast conrector en talentbegeleider – ook aanspreekpunt voor het Talentnetwerk Tilburg en omstreken, waarin we met alle onderwijsniveaus, gemeente en leerplichtambtenaar regelmatig overleggen. En ik ben trekker van de BPS-regio Zuid.”

Vereniging
“Een van de belangrijkste doelen van de vereniging is expertise delen. Je kunt zelf alles bedenken, maar samen kun je nog iets veel mooiers maken. Omdat de groep hb-leerlingen binnen een school een kleine groep is, krijgt die automatisch minder aandacht. Door je aan te sluiten bij de vereniging, kun je de expertise en inzichten opbouwen om de leerlingen de aandacht te geven die ze verdienen. De visitaties zijn een mooi instrument om van elkaar te leren. En om voor jezelf na te gaan of je de goede dingen doet. Een onderzoekende houding naar jezelf en naar anderen is belangrijk voor de ontwikkeling van het onderwijs.”

Bestuur
“Mijn taak is het beheren van de financiën. Daarnaast zou ik meer aandacht willen hebben voor hoe je kunt aansluiten bij de verschillende vakgroepen. Bij ons is er bij scheikunde en wiskunde best veel aandacht voor hoogbegaafdheid, bij de talen is dat minder. Op andere scholen in de vereniging is dat juist andersom. Vanuit het bestuur zou ik daarom veel meer willen kijken waar elk lid goed in is. En hoe kun je gericht expertise delen? Hoe geef je dat vorm? De BPS Academie is daar een wezenlijk onderdeel van. Daarnaast wil ik de aansluiting met het hoger onderwijs meer op de agenda hebben.

Wat ik wil uitdragen: het is mooi dat we elkaar vinden in de verenging. De opdracht is om het netwerk dat we aan het opbouwen zijn, te verstevigen om elkaar echt te kunnen blijven vinden en op te zoeken. Ook als we groter worden. De kennis, ervaringen en energie die ik uit de intervisiegroep BPS-regio Zuid haal,  gun ik heel veel mensen.”

Ideaal
“Elke hb-leerling een eigen leerroute in het grotere geheel. Het zou een combinatie moeten zijn tussen zelf en samen leren, zodat iedereen zijn talenten kan ontwikkelen. Ik ben niet per se voorstander van apart hb-onderwijs, uiteindelijk zul je met iedereen moeten kunnen samenwerken. Maar geef hb’ers ook de mogelijkheid om met peers te leren. Uiteindelijk gaat het om de balans te vinden in jezelf en met anderen in je omgeving,. Een hb’er heeft net als ieder mens erkenning nodig voor zijn “zijn”, dat dat oké is en moet zich niet te veel moeten aanpassen. Dan komt elk mens tot bloei.”

© Begaafdheidsprofielscholen 2011 | Privacy Statement