Column #3 Marko Otten: Showcases
De terugkeer naar het oude normaal zal niet overal zo plaats vinden als velen hebben gehoopt. Bars, stadions en restaurants vragen om een covid19-pasje of een testbewijs en handen schudden doen we ook nog niet. In de trein houden we het mondkapje voorlopig nog in ere. Niettemin hebben we op 28 september in de Domstad onze jaarlijkse Visitatiestudiedag kunnen houden. Hoewel het spook van Corona door de ruiten verongelijkt naar binnen tuurde, heerste een opgetogen sfeer. Het mocht eindelijk weer en het kon zelfs zonder de QR-code.
Op de scholen drommen de leerlingen als vanouds om de spaarzame vierkante meters, maar een collegiale ontmoeting in de werkelijke wereld zonder digitale intermediairs, dat hadden de meeste bezoekers kennelijk nog niet veel gehad. Misschien was dat de verklaring voor de goede sfeer van de studiedag en het optimisme waarmee de visitaties werden begroet. De collega’s van ruim twintig scholen die gevisiteerd gaan worden, waren blijkens evaluerende opmerkingen achteraf opgetogen, met name omdat er na de inleidingen ruim gelegenheid was elkaar live te ontmoeten om praktijkvoorbeelden, standpunten en ideeën uit te wisselen. Buzz-words condenseerden in een woordwolk boven de discussietafels: HB-coaches, plus-, intermezzo- & masterklassen, dubbele indicaties, ECHA-trajecten, thuiszittersbenadering en de ondersteuning – of niet – vanuit de samenwerkingsverbanden.
Vanuit het bestuur droegen wij onze steentjes bij: Ninette Verheul leidde de dag in met een uitleg over de praktische gang van zaken, het zorgvuldig aangepaste visitatieprotocol en met uiteraard de constante van een achtpuntige gedragscode die wij hanteren als leidraad voor iedere visitatie. Tamara Catsburg nam het stokje over met een presentatie van het enquête-instrument ScanHB. Voor het primair onderwijs is die al in gebruik, maar voor het voortgezet onderwijs gaat het vanwege de nodige bijstellingen en aanpassingen nog wel een jaartje duren. Ik heb verschillende vo-collega’s gesproken die door de presentatie zo waren geënthousiasmeerd dat zij niet konden wachten op de invoering van de vo-versie. Ondertussen nam Hans Hampsink de secretarissen van de visitatiecommissies apart voor een info-sessie over draaiboeken, verslagformats en ook weer die enquêtes.
Mijn rol was het om ‘s middags de eerder genoemde collegiale consultaties rond vooraf aangeleverde showcases in te leiden met een verhaal over Appreciative Inquiry, het Waarderend Onderzoeken. Het werd een soort geschiedenisles waarin de positieve grondhouding van de leraar tegenover zijn of haar leerlingen het in de twintigste eeuw geleidelijk won van de foutenjacht der rode potloden uit de duistere voortijd van de pedagogiek. De nieuwe insteek heeft school gemaakt. Zelfs managementboeken staan er tegenwoordig vol van. Kijk niet naar wat mis gaat, want dan zal er meer mis gaan. Koester de positieve trends en meer zal goed gaan. En repareer dan werkende weg de verbeterpunten.
We kwamen uit in de jaren negentig waar aan een universiteit in Cleveland Ohio de oorsprong lag van de Appreciative Inquiry. Professor David Coorperrider introduceerde de methode van Waarderend Onderzoeken, een methode die wij gebruiken bij onze visitaties. Het gaat om de open mind, het principe van vragend onderzoeken en de dialoog als basis gespreksvorm tussen gelijkwaardige partners met ieder een eigen rol. We streven eigenlijk naar een gemeenschappelijk beleefde conclusie, een respectvolle verbinding tussen professionals. Ik denk dat die verbinding ook het cement is van onze vereniging. Zo hebben we ’s middags die showcases besproken.