Theresialyceum

“MEER MAG EN MEER MOET!”

Contactgegevens
Adres: Prof. Cobbenhagenlaan 5, 5037 DA Tilburg / Website

Over het Theresialyceum
Het Theresialyceum is een school voor havo, atheneum en gymnasium met een stabiele populatie van ongeveer 1350 leerlingen. Het Theresialyceum maakt deel uit van de vereniging Ons Middelbaar Onderwijs (OMO). Onderwijskundig kenmerkt de school zich door een breed onderwijsaanbod dat leerlingen optimaal kansen biedt om hun talenten te exploreren. De driejarige brugperiode kent een uitgebalanceerd systeem van begeleiding en extra uitdagingen in de vorm van keuzevakken. In de bovenbouw worden, naast het verplichte curriculum, modules aangeboden.

Onderwijsvisie excellente leerlingen
De school staat voor een studieus klimaat, iets dat zich onder andere uit in uitstekende examenresultaten. Daarnaast wordt er op deze school hard aan gewerkt om vier duidelijke profielen waar te maken: begaafdheidsprofielschool, cultuurprofielschool, bèta-excellentschool en het versterkte talenonderwijs.

Het stimuleren van excellentie is onvoorwaardelijk verbonden met een begaafdheidsprofielschool en een school die streeft naar bovengemiddelde resultaten. De slogan ‘Meer mag’ wordt daarmee uitgebreid tot ‘Meer mag en meer moet’. De verlengde brugperiode biedt leerlingen met goede leercapaciteiten extra uitdaging. Meestal komen de leerlingen die extra leerstof aan kunnen – veelal potentiële vwo’ers – al snel in het vizier. Voor hoogbegaafde leerlingen zijn er extra aandachtspunten, ook op het sociaal-emotionele vlak. Daarom heeft de school voor deze groep leerlingen een Traject Op Maat ontwikkeld. Dit traject biedt deze leerlingen een extra, stimulerend aanbod buiten de reguliere vakken, zonder dat zij in een exclusieve groep worden geplaatst.

Getalenteerde leerlingen kunnen op het Theresialyceum onder andere de volgende extra
vakken en/of modules volgen:
– Latijn en Grieks, waarmee de optie wordt geboden om een Gymnasiumopleiding te volgen
– Spaans
– Informatie- en computerkunde
– Natuurwetenschappen
– Hedendaagse muziekstromingen
– Mode
– Chinees
– Filosofie
– Bewegen en Gezondheid
– Debat
– Direct Prototyping
– Genealogie
– Juridische dilemma’s
– Verdiepende modules in de moderne vreemde talen

Good Practice: denklessen
Het doel van de denklessen is de metacognitie en het creatief denken verder te ontwikkelen, de sociale competentie te vergroten en het zelfbeeld van leerlingen te verrijken. Deze denklessen zijn in de vorm van lesbrieven gebundeld in een map. Het niveau van de lessen bouwt op van klas 1 tot 6, past bij de ontwikkeling die leerlingen doormaken en sluit aan bij de belevingswereld van het hoogbegaafde kind.

Good Practice: cursus ‘Onderpresteren, en dan?’
‘Onderpresteren, en dan?’ is een cursus voor ouders, gebaseerd op het boek Bright Minds, Poor Grades. Understanding and Motivating Your Underachieving Child (Michael D. Whitley, 2001). Het Theresialyceum heeft een aantal hoogbegaafde leerlingen die minder goed presteren dan men zou verwachten: deze leerlingen gaven aan dat ze meer sturing en begeleiding nodig hebben bij hun studie. Dit was aanleiding voor de school om een speciale cursus voor ouders op te zetten. Op de oproep aan ouders van hoogbegaafde leerlingen kwamen 26 reacties. Hierna is de school gestart met de cursus ‘Onderpresteren, en dan?’, die op twee avonden werd gegeven (met één terugkomavond).

Om ouders niet meteen te confronteren met hun eigen situatie en rustig aan de context te
kunnen wennen, begon de cursus met theorie. Vervolgens zijn tijdens de eerste avond de kenmerken en karakterologische problemen van onderpresteerders behandeld en is er een beschrijving gegeven van de typen onderpresteerders. De avond eindigde met het benoemen van acties en benaderingen die niet werken bij onderpresteerders of die de situatie juist verergeren. Tijdens de tweede avond werden er oplossingen verkend en valkuilen besproken en is het 10-stappenplan van Whitley per stap behandeld.

De oudercursus ‘Onderpresteren, en dan?’ brengt de volgende valkuilen met zich mee:
– Ouders gaan logisch beredeneren waarom inzet zo belangrijk is. Dit wil de leerling niet horen, omdat hij/zij in de eerste plaats begrip wil voor zijn/haar situatie: ‘Begrijp eerst eens waar ik mee zit en hoe moeilijk ik het heb!’. Dit gaat over liefde en begrip.
– Ouders gaan met beloning en straf werken. De leerling gaat de taak dan wel doen, maar doet dit te snel en zonder bezieling, waardoor de resultaten waarschijnlijk weer zullen tegenvallen.
– Ouders gaan hun kind leervaardigheden bijbrengen. Ook hier geldt weer: eerst moet er begrip zijn voor het feit dat de leerling niet lekker in zijn vel zit.
– De leerling het hoofd laten stoten.
– De deelnemers vonden het erg prettig om ervaringen uit te wisselen met andere ouders. De onderwerpen die worden behandeld en de gesprekken die daaruit voortvloeien kunnen echter heel confronterend zijn voor ouders. Het was soms lastig om hierin een balans te vinden. De school wilde de ouders immers absoluut niet afschrikken.

Succesfactoren
Voor de omgang met hoogbegaafde leerlingen op school gelden de volgende kritische succesfactoren:
– Het is noodzakelijk dat er op school voldoende kennis is over hoogbegaafdheid.
– Begeleiding van hoogbegaafde leerlingen moet breed worden gedragen door zowel het management als de medewerkers.
– Het werkt goed als er een commissie is die ervoor zorgt dat het ‘vuur brandend blijft’ en die nieuwe initiatieven neemt.

Valkuil
Een algemene valkuil is samenwerking. Samenwerken is een vereiste voor leerlingen, maar hoogbegaafde leerlingen vinden dat vaak moeilijk als gevolg van eerdere ervaringen in het primair onderwijs en/of in het voortgezet onderwijs: ‘Anderen kunnen het niet en laten mij het alsnog helemaal doen. Dan kan ik het net zo goed gelijk zelf doen.’