Onderzoek hoogbegaafde leerlingen en motivatie


Op 11 januari jongstleden werd bekend dat onderwijsminister Dennis Wiersma volgend jaar 23,5 miljoen euro uittrekt voor onderwijs aan (hoog)begaafde leerlingen.  ‘Het doel is om de beschikbare middelen structureel beschikbaar te stellen, zodat de groep (hoog)begaafde leerlingen duurzaam van passend onderwijs worden voorzien’, aldus Wiersma. Op dit moment komt het nog regelmatig voor dat (hoog)begaafde leerlingen geen onderwijs krijgen dat aansluit op hun leerbehoeften of thuiszitten.

Lectoraat Motiverende Leeromgevingen


Een manier die vaak gebruikt wordt om (hoog)begaafde leerlingen meer uitdaging te geven, is het aanbieden van speciale opdrachten. Ook wel plusopdrachten genoemd. In mijn onderzoek binnen het lectoraat Motiverende Leeromgevingen richt ik mij daarom op de vraag: ‘Aan welke kenmerken moeten plusopdrachten voldoen om motiverend te zijn voor (hoog)begaafde leerlingen in het voortgezet onderwijs?’. 
Het lectoraat Motiverende Leeromgevingen is een initiatief van vijf Zeeuwse v(s)o schoolbesturen en wordt geleid door lector dr. Petra Poelmans (Hogeschool Rotterdam). Voor meer informatie over het lectoraat kunt u terecht op deze website.

Onderzoek


De discussie rondom de definitie van hoogbegaafdheid wordt belicht als ook het motiveren van (hoog)begaafde (HB-) leerlingen. In het onderzoek houd ik de definitie van hoogbegaafdheid van het SLO aan. Vervolgens ga ik op zoek naar kenmerken van motiverende plusopdrachten. Om deze kenmerken te vinden, wil ik bij (BPS-)scholen die al plusopdrachten gebruiken opdrachten opvragen. Vervolgens wil ik de docenten en leerlingen bevragen over hun ervaringen met de plusopdrachten. De BPS-scholen betrek ik graag in het onderzoek omdat zij een keurmerk hebben voor hun HB-onderwijs en regelmatig een visitatie krijgen. Zo weet ik dat BPS- scholen goed HB-onderwijs aanbieden.
Na de analyse van de plusopdrachten laat ik een selectie van (hoog)begaafde leerlingen uit ieder Zeeuws schoolbestuur dat deelneemt aan het lectoraat aan plusopdrachten met motiverende kenmerken werken en onderzoek ik wat dit doet met hun motivatie. Zo kan ik uiteindelijk concluderen aan welke kenmerken plusopdrachten moeten voldoen om (hoog)begaafde leerlingen te motiveren.

Oproep


Voor mijn onderzoek wil ik uw hulp vragen. Ik wil u vragen of uw school mij twee, volgens uw eigen ervaring, motiverende plusopdrachten en twee niet-motiverende plusopdrachten uit eender welk leerjaar voor HB-leerlingen kunt aanbieden. Daarnaast wil ik u ook vragen of ik met de docenten en leerlingen die met deze opdrachten werken of hebben gewerkt in gesprek kan gaan. In de komende maanden zullen de gesprekken, in samenspraak met de deelnemende scholen, worden ingepland.
Indien u vragen heeft, beantwoord ik deze graag.

Katrijn van Goethem

Docent-onderzoeker Lectoraat Motiverende Leeromgevingen

gth@reynaert.nl