Norbertus Gertrudis Lyceum
“HET LEREN VAN DE LEERLING STAAT CENTRAAL”
Naam school
OMO sg Tongerlo Norbertus Gertrudis Lyceum
Contactgegevens
Adres: Lyceumlaan 10, 4702 XG Roosendaal / Website
Over de school
Onderwijs aan havo en vwo, ongeveer 1200 leerlingen, speciaal aan de school is dat de leerlingen legio aan mogelijkheden krijgen om zich te ontplooien, bijvoorbeeld in topsport, begaafdheidsontwikkeling en de oriëntatie op het wereldburgerschap. Momenteel wordt de school ingericht volgens het onderzoekend leren model. Daarnaast is er een versterkt mentoraat met een tweejarige brugklas voor uitgestelde en dus meer op maat gesneden determinatie.
Onderwijsvisie
Het Norbertus Gertrudis Lyceum is een school voor havo, atheneum en gymnasium. We verwoorden onze missie, bijhorende kernwaarden en visie als volgt.
Onze missie
We willen dat leerlingen:
• De vaardigheid ontwikkelen zich te ontplooien in en veranderende wereld (socialiseren)
• Een diploma halen (kwalificeren)
• Het beste uit zichzelf halen (persoonsvorming)
• Terugkijken op een fijne, veilige en uitdagende schooltijd (persoonsvorming)
Onze kernwaarden
We hebben een katholieke identiteit. Deze identiteit komt tot uitdrukking in normen en waarden, in stijl en omgangsvormen en in maatschappelijke interactie. We formuleren onze kernwaarden als volgt:
• je handelt respectvol naar jezelf en dus wil je je talenten ontwikkelen;
• je toont dienstbaarheid en naastenliefde naar de ander en dus ben je voorkomend en help je de ander belangeloos;
• je bent rentmeester van ons milieu, van de wereld en dus neem je verantwoordelijkheid voor onze leefomgeving.
Dat vraagt van alle burgers:
• Empathisch vermogen
• Sociale vaardigheden
• Samenwerkingsvaardigheden
• Doorzettingsvermogen
• Solidariteit
• Medemenselijkheid
• Samenwerken
• Moreel kompas
Onze visie
De leerling is een ontwikkelend (=lerend) mens die:
• Zich wil ontwikkelen als denkend sociaal wezen
• Bewust wil worden van beïnvloedingsprocessen en maatschappelijke fenomenen
• Een moreel kompas wil ontwikkelen
• Zich bewust wil worden van zijn invloed op de omgeving
We willen dat leerlingen zich ontwikkelen tot burgers die in staat zijn hun verantwoordelijkheid in onze samenleving te nemen. We zien het als opdracht van de school hen hierin te op te voeden en te onderwijzen.
Onze pedagogische benadering
Leerlingen van het Norbertus Gertrudis Lyceum zijn doorgaans tussen de 11 en 19 jaar oud. Dat betekent dat we te maken hebben met adolescenten. We ontlenen onze visie op de adolescent aan Jelle Jolles .
We vinden het belangrijk om de leerling te kennen: zijn achtergrond, hoe hij cognitief en psychosociaal functioneert, hoe zijn eerdere levens- en leerervaringen zijn huidige functioneren beïnvloeden. Daarnaast weten we dat de hersenen tijdens de adolescentiefase grote en intensieve veranderingen doormaken. De rijping loopt door tot ongeveer 25 jaar. De executieve functies ( die ervoor zorgen dat leerlingen goed kunnen presteren) komen pas in de midden en late adolescentie tot volle wasdom. Bij deze functies kan gedacht worden aan het stellen van leerdoelen en evalueren, het ontwikkelen van zelfinzicht dat nodig is gericht en gemotiveerd met huiswerk bezig te zijn, het ontwikkelen van vaardigheden die helpen om een positie in te nemen, plannen te maken en eigen gedrag te ontwikkelen.
Wij vinden het onze taak om de leerling in staat te stellen executieve functies te ontwikkelen door ervaringen te laten opdoen en deze te volgen. Door complexere vaardigheden te stimuleren, brengen we deze ontwikkeling op gang: zelfinzicht leidt tot zelfstandigheid. Een leerling die zelfstandig leert, verricht planmatig simpele tot zeer complexe handelingen, stelt daarbij prioriteiten en beoordeelt mogelijke sociale en emotionele consequenties.
Onze visie op leren en de bijhorende didactiek
Leerlingen leren:
“Door actief bezig zijn worden leerinhouden in het kennissysteem van de leerling opgenomen. Leren voltrekt zich langs vijf dimensies” (Marzano en Miedema)
Leren is een actief proces dat bestaat uit onderling afhankelijke, samenhangende manieren van denken: de vijf dimensies:
• Motivatie: de leerling heeft een positieve houding ten opzichte van de school.
• Nieuwe kennis verwerven en integreren. Hier speelt oefenen een grote rol.
• Bestaande kennis verbreden en verdiepen.
• Onderzoek doen: de leerling kennis in levensechte situaties toe.
• Reflectie: op het leerproces, bewust worden van wat je aan het doen bent.
Om te kunnen leren moet aan drie aspecten voldaan worden. We duiden deze aan met de ABC-vitamines.
Autonomie: gaat over invloed kunnen hebben op het eigen leerproces. De leerling heeft het gevoel dat hij zelf echt wat te kiezen, te mogen en te willen heeft: ‘ik mag iets’
Sociale relatie (ook wel Binding genoemd): gaat over zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen. De leerling ervaart en voelt dat de docent hem respecteert, kent en ziet: ‘ik hoor erbij’
Competentie: gaat over: vertrouwen hebben in eigen kunnen. De leerling voelt vertrouwen van de docent in de eigen mogelijkheden en talenten: ‘ik kan iets’
Daarom zijn de volgende aspecten van belang:
• Leerling moet inzicht krijgen in zijn proces van leren. Dat kan het best in een permissieve of motiverende leeromgeving, met een duidelijke en open structuur.
• Het is van belang dat de leerling heel duidelijk weet wat hij vóór, tijdens en na de les moet doen. Dan zal het hem beter lukken om zelf keuzes te maken en de goede dingen te doen.
In ons onderwijs gaan we hiervan uit.
Visie op hoogbegaafdheid
Het Norbertus Gertrudis Lyceum is een begaafdheidsprofielschool. Dat betekent dat de school gespecialiseerd is om ervoor zorgen dat (hoog)begaafde leerlingen een aanbod krijgen waardoor ze het beste uit zichzelf kunnen halen. Leerlingen die iets extra’s willen of kunnen, kunnen dat doen in de projecten en binnen onderzoekend leren. Daar is veel ruimte om op eigen niveau aan het werk te gaan met een onderzoek én er wordt nadrukkelijker gewerkt aan de ontwikkeling van de 21ste eeuw-vaardigheden. Ook krijgen begaafde leerlingen de mogelijkheid krijgen om extra verrijkingsopdrachten uit te voeren en een onderwijsprogramma op maat te volgen (bepaalde lessen vervangen door anderen als dat voor de leerling beter is).
Expliciet zet de school zich in voor versnelling waar nodig en mogelijk. Dit kan op het niveau van 1 vak tot en met een heel leerjaar, waarbij het schoolexamen kan worden afgesloten twee jaar voor het examenjaar en delen van het eindexamen in het voorexamenjaar. De tijd die vrij komt kan worden besteed aan versteviging van andere vakken, verdieping in vakken en of het volgen van universitaire modules.
Kritische succesfactoren
Individuele benadering, maar wel mogelijke begeleiding in groepen. Daarnaast een verstevigd mentoraat en betrokken docenten die open staan voor de bijzondere benadering van deze leerlingen. De ouders worden expliciet betrokken in het begeleidingsproces.
Good Practice(s)
Compacten en verrijken in het reguliere curriculum.